De ontwikkeling van een natuurbrand kan snel en onvoorspelbaar verlopen. Tijdens een natuurbrand zorgen de hulpdiensten zoals brandweer en politie, voor de natuurbrandbestrijding, het afzetten van wegen en de communicatie naar burgers in het gebied. De ontruiming van het recreatiebedrijf is primair een verantwoordelijkheid voor de ondernemer. Voor recreatiebedrijven die in of aan de rand van een natuurgebied liggen, is het daarom belangrijk dat er vooraf een goed plan is gemaakt voor de ontruiming en dat interne procedures daarvoor zijn vastgelegd, doorgesproken en geoefend. Recreatieondernemers maken daarom zelf een eigen ontruimingsplan op maat voor hun eigen locatie. Het model ontruimingsplan helpt daarbij.

Het model helpt bij zowel bij de voorbereiding van een ontruiming als tijdens de ontruiming van het recreatieterrein en is opgebouwd uit twee delen (A en B). Een ondernemer maakt met behulp van deel A een plan op maat voor de eigen locatie. Hierin worden specifieke zaken meegenomen, zoals de ligging van het terrein ten opzichte van de natuur, hoeveel ontruimers er nodig zijn afgestemd op het aantal (potentieel aanwezige) gasten en de vluchtwegen op en vanaf het eigen terrein. De gegevens uit deel A worden vervolgens overgenomen in deel B, de parktische "Taakkaarten".

De taakkaarten in deel B zijn korte instructies voor de ontruimers en coördinator ontruimen voor tijdens de ontruiming. Met het actief invullen en bijhouden van de taakkaarten ontstaat een gestructureerd en stapsgewijs overzicht voor een snelle ontruiming van het recreatiebedrijf. Ze geven handvatten om de ontruiming effectief te regelen en om goed te communiceren met de gasten. Deze taakkaarten zijn de belangrijkste aanpassing ten opzichte van het voorgaande model ontruimingsplan.

Het ontruimingsplan gaat verder in op de benodigde materialen en middelen en de rolverdeling van het personeel. In het plan is aandacht voor alle fasen in het proces van de ontruiming, zoals de alarmering en het contact met de politie/brandweer, het opstarten en voorbereiden van de ontruiming, het waarschuwen van de gasten, het begeleiden van verkeersstromen en communicatie over de ontruiming en de voortgang van de brand. Afhankelijk van de benodigde ontruimingstijden en de ernst van de brand geeft het ontruimingsplan verschillende opties, zoals het ontruimen van gasten met de auto of juist te voet.

Het model ontruimingsplan wordt momenteel al in de praktijk toegepast in projecten bij recreatiebedrijven in de verschillende gebiedsgerichte aanpakken op de Veluwe. Voor bedrijven die al een ontruimingsplan hebben, is het aan te raden om dit om te zetten in het nieuwe format. Dit geeft namelijk meer praktische handvatten voor een adequate ontruiming. 

Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met:

• Astrid van Schaijk van VGGM (astrid.van.schaijk@vggm.nl)
• Klaas Noorland van VNOG (k.noorland@vnog.nl)
• Stijn Boode van HISWA-RECRON (s.boode@hiswarecron.nl).

Het format ontruimingsplan vind je in de HISWA-RECRON kennisbank. Hier vind je eveneens handige posters en brochures over het voorkomen van natuurbrand