Polycrisis
2 november 2023Ik hoor en lees de laatste tijd veel over polycrisis: het in elkaar grijpen van meervoudige crises. Het gaat niet alleen om een klimaatcrisis, maar ook om een sociale crisis, een politieke crisis. De uitdagingen waar de maatschappij voor staat zijn niet alleen complex, ze raken ons allemaal en zijn niet op te lossen met een ‘quick fix’. Vooral ondernemers voelen dit: enerzijds zitten ze gevangen in de concurrentieslag om de consument, anderzijds moeten ze voldoen aan nieuwe regels en wetten.
Er is urgentie en die voel ik op allerlei momenten. Ik ondersteunde daarom de bezetting van de A12 door Extinction Rebellion. Tegelijkertijd waren er boeren en sympathisanten elders in Den Haag. Feitelijk net zo hard getroffen door polycrisis, en ook niet wetend waar de oplossing te zoeken.
Ik werk bij een hogeschool. Daar staan we voor moeilijke, en soms principiële keuzes: moeten we de banden met Shell verbreken? Moeten we KLM helpen te verduurzamen? Moeten we internationale studiereizen naar Azië afzweren? Het zijn complexe vragen, waar geen eenduidig antwoord op te geven valt.
De keuze voor samenwerken met de recreatiesector is snel gemaakt: veel bedrijven liggen in kwetsbare natuurgebieden en werken aan verduurzaming. Het kan altijd beter, maar het besef is bij de meeste recreatieondernemers doorgedrongen dat verduurzaming, circulair ondernemen en het zorgvuldig omgaan met middelen, pure noodzaak is om op langere termijn te overleven. Voor een hogeschool heeft het weinig zin om samen te werken met bedrijven die alleen lippendienst bewijzen aan duurzaamheid.
Dus is het goed als onze hogeschool het partnernetwerk kritisch blijft bekijken. Gelukkig zijn veel ondernemers en brancheverenigingen op zoek naar kennis omtrent meer duurzame en circulaire vormen van ondernemen. Wij kunnen die kennis bieden. Radicaal stoppen met strategische partners is een allerlaatste keuze. Toch moet die soms misschien worden gemaakt, als we onze studenten, de volgende generaties professionals, serieus willen laten werken aan oplossingen voor de complexe problemen van deze tijd.
Jos van der Sterren - Docent en senior onderzoeker toerisme aan de Breda University of Applied Sciences