Voorbereiden op toekomstige weersomstandigheden
De aarde warmt op, en het klimaat verandert. Extreme droogte en hevige neerslag komen steeds vaker voor. Dit levert problemen op en dat zien we ook terug in de actualiteiten zoals in juli 2021, waarbij grote delen van Limburg zijn overstroomd. We zien ook steeds meer droogte ontstaan in natuurgebieden met (bos- en heide) branden tot gevolg. Dit heeft gevolgen voor recreatieterreinen, en de inrichting daarvan. Recreatieterreinen zijn en moeten hiermee aan de slag. Voorbeelden uit de sector zijn onder andere het opvangen van regenwater, meer natuur op de terreinen en groene daken. HISWA-RECRON werkt samen met veiligheidsregio’s om de risico’s rondom de verandering van het klimaat te beperken, die resulteren in relevante producten zoals een calamiteitenplan bij natuurbranden.
Klimaatadaptatie vraagt om creativiteit en gezamenlijke inspanningen. Op die manier kunnen we de watersport- en recreatiesector weerbaar maken tegen toekomstige klimaateffecten.
Welke maatregelen kun jij nemen?
-
Beheer het water
Effectief waterbeheer is essentieel om de impact van extreme regenval en droogte te minimaliseren. Watersport- en recreatiebedrijven kunnen maatregelen nemen om water vast te houden, te bergen en effectief af te voeren, waardoor schade door overstromingen wordt verminderd en droogteperiodes beter worden doorstaan. Deze maatregelen helpen om de waterkringloop lokaal te sluiten en de druk op bestaande waterinfrastructuren te verlagen.
Wat kun jij doen?
- Wadi’s (regenwatervijver): Wadi’s infiltreren, bufferen en voeren hemelwater af. Een wadi is een beplante greppel met een doorlatende bodem.
- Parkeerplaatsen met waterberging eronder: Groene parkeerplaatsen mét waterberging, zonder ruimteverlies. Oplossing tegen wateroverlast en hittestress.
- Zonnepark én waterbergingsgebied: Het park heeft een bijzondere dubbelfunctie; stroom opwekken en water bergen. Bij extreem weer staat er 2m water onder de panelen.
- Leg waterdrains aan om water te verspreiden: Heb je een sloot, vijver of waterberging bij je terrein? Leg dan drains aan om het water hieruit zo veel mogelijk te verspreiden. De wortels van je gras blijven dan nat, waardoor je gras groen blijft.
- Waterzuiveringsinstallatie met waterbassin voor hergebruik water: Afval- en regenwater wordt op het terrein gezuiverd en hergebruikt (80-90%). Het overtollige zoete water wordt opgeslagen in een bassin en in zomermaanden verkocht aan agrariërs.
-
Reduceer hittestress
Het verminderen van hittestress is cruciaal voor het comfort en de gezondheid van gasten en medewerkers, vooral tijdens warme periodes. Maatregelen zoals groene daken, gevels en andere vormen van vergroening helpen om de omgevingstemperatuur te verlagen en zorgen voor een aangenamere buitenruimte.
Wat kun jij doen?
- Groen dak met inheemse beplanting: Een intensief groen dak (natuurdak) heeft een gevarieerde beplanting en kan daardoor in vergelijking met extensieve groene daken relatief veel regenwater vasthouden.
- Groene gevels: Er bestaan verschillende typen groene gevels: (1) via gevel, (2) via staaldraadconstructie of (3) via modulaire casettes (los van grond).
- Speel met regenwater: Waterbaan en –speeltuin: Pas speeltuinen aan door hemelwater op te vangen. Mét het water in plaats van tegen.
- Natuurvriendelijke oevers: Een traditionele damwand van staal of hout levert geen meerwaarde voor flora en fauna. Natuurvriendelijke oevers koppelen waterbescherming met biodiversiteit.
- Gebruik Olivijn voor halfverharding: Olivijn is een natuurlijk mineraal dat CO2 opneemt wanneer het in contact komt met water. Het is waterdoorlatend, verkoelend en gaat verzuring van de bodem tegen.
-
Versterk de biodiversiteit
Het versterken van de biodiversiteit draagt bij aan een gezonde en veerkrachtige omgeving. Door natuurvriendelijke maatregelen te nemen, kun je niet alleen de lokale flora en fauna ondersteunen, maar ook een aantrekkelijkere en gezondere leefomgeving voor je gasten, klanten en meedewerkers creëren.
Wat kun jij doen?
- Klimaatadaptieve beplanting: Beplanting die passend is bij de bodem en grondwaterstand, aansluit bij het landschap en langdurige hitte, droogte of water kan verdragen.
- Voedselbos: Voedselbos is een door mensen ontworpen vitaal ecosysteem gericht op voedselproductie. Door de wortelrijke bodem kan extreme regenval beter worden opgevangen.
- Natuurinclusief parkontwikkeling: Behoud bestaande bomen en struiken: Ontwikkel om bestaande bomen en struiken heen, want deze hebben een belangrijke ecologische waarde en zijn moeilijk te compenseren.
- Onderhouden en herstellen van oude natuur: Oude houtwallen: Herstel van oude natuur is belangrijk voor biodiversiteit. Dit landgoed herstelde oude houtwallen.
- Metaverblijf insecten: Vlindercamping, bijenstal, insectenhotel: Insectenaantallen gaan hard achteruit in Nederland. Door een habitat in te richten kan dit worden tegengegaan.
-
Maak gebruik van innovatieve bouw- en ontwerptechnieken
Innovatieve bouw- en ontwerptechnieken zijn essentieel voor het aanpassen van gebouwen en infrastructuur aan de veranderende klimatologische omstandigheden. Deze technieken helpen om de impact van extreme weersomstandigheden te verminderen en de duurzaamheid van de constructies te vergroten.
Wat kun jij hieraan doen?
- Verhoogd bouwen: Gebouwen kunnen op palen of op een verhoging van grond, zoals de traditionele terp, worden neergezet of ontwikkeld.
- Afsluitbare gebouwen: Door gebouwen afsluitbaar te maken met bijvoorbeeld schotten of luiken kan het water buiten het bouwvolume worden gehouden.
- Ruimte voor de rivier: Nevengeul door vakantiepark: Door een nevengeul te graven geef je de rivier meer ruitme bij hoogwater. Dit doej e om overstromingsgevaar te reduceren.
- Compost toilet: Een compost toilet is een bijzondere vorm van droogtoilet: er is geen water voor nodig!
- Nieuwe sanitatie: Vaccuumtoilet: Transporteren en inzamelen van afvalwater in een gesloten systeem met behulp van vacuum.
-
Informeer jouw gasten en klanten
Het informeren en betrekken van gasten, klanten en medewerkers over klimaatadaptatie is essentieel voor het succes van duurzame initiatieven.
Wat kun jij doen?
- Inspireer en informeer bezoekers over circulaire economie: Gebruik de diverse mensen die het vakantiepark bezoeken als kans om hen te inspireren over circulariteit.
- Educatiewaarde van biovergisters: Gebruik biovergisters als onderdeel van een educatieprogramma over circulariteit en duurzaamheid voor bezoekers.
- Duurzaamheidsworkshops: Organiseer regelmatige workshops voor gasten en medewerkers over duurzaamheidsthema's zoals afvalreductie, waterbesparing en energie-efficiëntie.
- Rondleidingen door duurzame faciliteiten: Geef rondleidingen aan gasten en klanten door de duurzame faciliteiten van het park of de haven, zoals de biovergister, zonnepaneleninstallaties en wateropvangsystemen.
- Demonstraties van circulaire technologieën: Organiseer demonstraties van circulaire technologieën zoals 3D-printen met gerecycleerde materialen of het gebruik van modulaire bouwelementen in jachtbouw.
Inspirerende voorbeelden
Bij De Krim Texel doen ze veel op het gebied van duurzaamheid. Waaronder ook groene daken die minder warmte absorberen dan traditionele daken. Daarnaast absorberen ze het regenwater en houden ze het vast.
Bij Jachthaven Naarden is geïnvesteerd in drijvende steigers en groene oevers om aan te passen aan veranderende waterstanden en om de impact van hoog water te verminderen.
Meer informatie in de kennisbank
Ben je op zoek naar meer informatie over circulair ondernemen of andere duurzaamheidsonderwerpen? In de kennisbank van HISWA-RECRON vind je rapporten, dossiers, producten en diensten speciaal voor watersport- en recreatiebedrijven. Je leest er bijvoorbeeld over de omgevingswet, het CSRD en antifouling wetgeving.
