Onveilige vaarwegen

Met de toenemende schaalvergroting van de beroepsvaart en een te ruimhartig ontheffingenbeleid van de Provincie Friesland komt de pleziervaart in belangrijke watersportkernen onder druk te staan. Meer specifiek gaat het om Terherne en Eernewoude. In 2016 is door de Provincie Friesland een beleidsvisie ontwikkeld die tot doel had om de mogelijkheden voor de binnenhavens in beeld te brengen. In deze visie werd echter totaal geen rekening gehouden met de waterrecreatie. Onder druk van ondernemers in Terherne is deze visie door de provincie ingetrokken met als opdracht om een bredere visie te gaan ontwikkelen. Begin 2018 verscheen deze nieuwe visie genaamd: Bereikbaarheid van Binnenhavens waarin meer aandacht is voor de beroeps- én pleziervaart maar op sommige punten meer duidelijkheid is gewenst. Daarom heeft HISWA in overleg met de betrokken watersportondernemers een manifest ontwikkeld dat is uitgedeeld onder de Friese politici.

Vaarwegenmanifest Fryslân 2018 – Varen doe je samen maar kan niet overal!

1. Het is positief dat nu wel een integrale afweging wordt gemaakt tussen de ontwikkelingsmogelijkheden voor de pleziervaart en beroepsvaart.
2. De Friese watersport, het toeristische bedrijfsleven en de hieraan gerelateerde horeca en middenstand zijn enorm belangrijk voor de Friese economie met een omzet > 1 miljard euro/jr.
3. De huidige kleinere vaarwegen buiten het Prinses Margrietkanaal/de centrale as zijn niet geschikt voor verdere opwaardering voor grotere beroepsvaart (Va -110 meter) vanuit nautische onveiligheid voor pleziervaart en beroepsvaart, het ontstaan van schade aan oevers/kades voor omwonenden en natuur.
4. Het jaarrond afgeven van ontheffingen voor grotere beroepsvaart (klasse Va – 110 meter) moet worden beëindigd. Deze kleinere vaarwegen zijn hiervoor niet geschikt en worden nu omzeild door een te ruimhartig vergunningenbeleid.
5. Alleen een nieuwe vaargeul naar Drachten voor de beroepsvaart is economisch onverantwoord zeker als de geprognosticeerde tonnage aan overslag over een langere termijn terugloopt. Ook levert deze variant nieuwe nautische knelpunten op (staat foutief in het rapport met + waardering voor recreatie i.p.v. negatief). 
6. De ontwikkeling van een nieuw vaargebied ten zuiden van NP De Alde Feanen/Hege Warren is interessant inclusief een nieuwe route voor de beroepsvaart mits voldoende rekening wordt gehouden met water/recreatie, natuur en landbouw. Nader (financieel)onderzoek, inclusief de optie bedrijfsverplaatsing uit Drachten die nu niet is meegenomen, moet haalbaarheid uitwijzen.
7. In Terherne kan een doorsteek via het Jinhuster Deel tot een betere scheiding van plezier- en toegestane beroepsvaart tot maximaal 85 meter opleveren. Hiermee neemt de vaarveiligheid toe voor kleine pleziervaart en beroepsvaart en wordt de lokale economie versterkt. Een win-win situatie die nader onderzoek verdient.
8. Er dient een pakket aan maatregelen worden bedacht voor het verbeteren van de vaarveiligheid op gevaarlijke kruisingen tussen beroeps- en pleziervaart.
9. Hoewel er, zoals gedeputeerde Poepjes heeft aangegeven, nog voldoende natte bedrijfsterreinen zijn moeten toekomstige ontwikkelingen altijd worden verbonden aan het PM-kanaal en niet meer in de haarvaten. Een flyby terminal/laad los plek langs het PM-kanaal past in deze benadering.
10. Schijnbaar is door de Provincie 20 jaar geleden besloten om in de toekomst schepen voor bulklading met een maximale lengte van maar liefst 185 meter over het Prinses Margrietkanaal te laten varen. In onze optiek is altijd gesproken over categorie Va werd, zijnde maximaal 110 meter lengte! De lengte en omvang van deze duwschepen is dusdanig groot dat een betere scheiding met pleziervaart vanuit nautische veiligheid noodzakelijk is. Hier dient nader onderzoek naar te worden verricht.

Resultaat
Nadat bovenstaand manifest bij de Provincie Friesland is ingebracht en samen met ondernemers is ingesproken tijdens een Provinciale Statenvergadering is uiteindelijk ingestemd met al onze wensen.

• De ontheffingen voor categorie Va schepen naar Heerenveen wordt beëindigd op 1 juli 2021. Omdat Heerenveen door de Provincie is uitgedaagd met een nieuwe visie te komen is de discussie voor deze scheepsklasse Va vermoedelijk nog niet afgerond.
• Er wordt een onderzoek gestart naar betere zichtlijnen voor de beroepsvaart bij Terherne en Eernewoude
• Een nieuwe vaarweg naar Drachten inclusief het onderwater zetten van de Hegewarren wordt onderzocht
• De Provincie Friesland vraagt aan Rijkswaterstaat om de vaarveiligheid op het Prinses Margrietkanaal beter in kaart te brengen.